GỬI MẶN NỒNG CHO BIỂN HAY LÀ CUỘC ĐI VÀO MIỀN PHIÊU LÃNG - Lê Tấn Quỳnh

GỬI MẶN NỒNG CHO BIỂN
HAY LÀ CUỘC ĐI VÀO MIỀN PHIÊU LÃNG

Nhà thơ Lê Tân Quỳnh - Chủ tịch Hội Nhà văn TP Huế
tặng hoa nhà thơ Tôn Nữ Diệu Hạnh

 
          Cầm trên tay tập bản thảo “Gởi mặn nồng cho biển” của tác giả Tôn Nữ Diệu Hạnh (hội viên Hội Nhà văn thành phố Huế), cảm giác đầu tiên của tôi là một sự chênh chao khó tả. Chênh chao vì hình ảnh biển cứ ngập tràn trong từng ý nghĩ, trong từng dòng cảm xúc, đặc biệt là ở phần III “Gởi mặn nồng cho biển”, cũng là phần quan trọng nhất của tập thơ, phần nói lên một tình yêu khó tả, một tình yêu như đang cố gắng đến từng sức lực cuối cùng đối với biển. Và tất nhiên, không chỉ một thực thể là biển, mà ở đó là tất cả tình yêu, nỗi nhớ, sự chờ đợi…và đâu đó là một nỗi cô đơn bất tận...

          Chẳng hạn, trong bài Hồn thơ, tác giả viết:

          "Con thuyền xa khơi

          Cánh buồm sóng sánh

          Cát bờ óng ánh

          Chạm hồn ngẩn ngơ…”.

          Đây quả thực là một bức tranh tuyệt đẹp về cảnh biển và tình yêu, đã tạo nên hình ảnh về một chuyến đi biển, về sự tự do và phiêu lưu. Con thuyền và cánh buồm là những hình ảnh quen thuộc trong thơ ca, thường tượng trưng cho cuộc sống, hành trình của con người. "Cát bờ óng ánh" là hình ảnh về bờ biển, về nơi mà con thuyền sẽ cập bến. “Cát bờ óng ánh” gợi lên cảm giác về sự ấm áp, tươi sáng và yên bình. Tổng thể, câu thơ có thể được hiểu là sự thể hiện tình yêu, cảm xúc sâu sắc của người nghệ sĩ khi ngắm nhìn cảnh biển. Cảnh biển đẹp, hùng vĩ và yên bình đã chạm đến tâm hồn của tác giả, khiến tác giả cảm thấy ngẩn ngơ, không thể kiểm soát được cảm xúc của mình. Nhưng phải chăng đó còn là sự nhớ nhung, thổn thức và mong chờ?

          Ở trong một bài thơ khác có liên quan đến biển (bài Lá hát), tình yêu giữa người và người đã được tác giả thể hiện rõ nét hơn:

          “Bên nhau gốc cây già

          Cùng ngồi nghe lá hát

          Em tựa vào vai anh

          Có vị nồng của Biển…"

          Bài thơ có thể được hiểu là sự thể hiện tình yêu sâu sắc, lãng mạn giữa hai người. Tình yêu này được đặt trong bối cảnh thiên nhiên đẹp, với gốc cây già, tiếng lá hát và gió biển. Bài thơ gợi lên cảm giác về sự hòa hợp, yên bình và ấm áp giữa con người và thiên nhiên, cũng như giữa hai người yêu nhau. Gốc cây già và vị nồng của Biển gợi lên cảm giác về sự mạnh mẽ, không thể phá vỡ của tình yêu. Tiếng lá hát và em tựa vào vai anh gợi lên cảm giác về sự hòa hợp, yên bình và ấm áp trong tình yêu. Điều này gợi lên cảm giác về sự ấm áp, bảo vệ và yêu thương. "Có vị nồng của Biển…" là một hình ảnh độc đáo và gợi cảm. Vị nồng của Biển có thể hiểu là hương vị của gió biển, của muối biển, hoặc cũng có thể là vị của nụ hôn, của tình yêu. Điều này gợi lên cảm giác về sự mạnh mẽ, cuồng nhiệt của tình yêu.

          Hay như, trong bài thơ Mùa thu nhặt lá, tình yêu và biển đã hiện lên bằng những kỷ niệm khó nhạt phai. Tác giả đã viết:

          "…Bằng chứng yêu em mùa thu nhặt lá

          Vỏ ốc, vỏ sò khế ước tình yêu

          Anh lấy về từ đại dương xanh

          Tặng em bầu trời và mặt đất…"

          Đây là một lời tỏ tình đẹp và lãng mạn, thể hiện tình yêu sâu sắc và rộng lớn. Người nghệ sĩ đã gom góp những gì đẹp nhất, những kỷ niệm đẹp nhất để tặng cho người yêu, và sẵn sàng chia sẻ toàn bộ thế giới với người ấy.

          Biển đôi khi còn là niềm hy vọng, là niềm tin cho những gì mình đã cho, những gì mình đã sống. Người nghệ sĩ đã thể hiện sự hòa nhập, kết nối giữa hai trái tim, và cũng thể hiện sự tìm kiếm, chờ đợi một tương lai tốt đẹp cho tình yêu. Câu thơ gợi lên cảm giác về sự yêu thương, gắn bó và hy vọng trong tình yêu. Câu thơ cũng có thể được liên tưởng đến sự chảy về đích của tình yêu, như sông trôi về biển cả. Điều này gợi lên cảm giác về sự không thể ngăn cản, về việc tình yêu sẽ chảy về nơi mà nó cần đến:

          "Tim em trôi về anh

          Sông trôi về biển cả

          Nước rẽ chia đôi ngã

          Tim một hướng đợi chờ …"

          (Tim em trôi về anh)

          Và tình yêu manh liệt đó càng như được nâng lên qua ngòi bút tác giả:

          Câu thơ:

           "Không phải nắng

          Là em tỏa sáng

          Rực rỡ biển chiều biếc xanh

          Có gì âm vang như tiếng gọi từ anh

          Dạt dào sóng vỗ…"

          (Biển chiều biếc xanh)

          Đây là sự liên tưởng đến sự hòa hợp, gắn bó giữa con người và thiên nhiên, cũng như giữa hai người yêu nhau. Biển chiều biếc xanh và sóng vỗ có thể tượng trưng cho sự yên bình, tươi sáng và mãnh liệt của tình yêu. Điều này thể hiện sự tỏa sáng, nổi bật của người con gái, không phải vì ánh sáng bên ngoài mà vì sự đẹp đẽ, rạng rỡ từ bên trong, và cũng thể hiện sự kết nối, gắn bó giữa hai trái tim. Câu thơ gợi lên cảm giác về sự đẹp đẽ, hùng vĩ của thiên nhiên và sự mãnh liệt của cảm xúc.

          Nhưng tình yêu cũng có đôi khi là sự chờ đợi trong mênh mông, là sự cô đơn vì nỗi nhớ nhung khôn xiết. Không biết người ấy có về không trong ngút ngàn biển khơi sóng vỗ. Câu thơ "Anh ra khơi để mình em chờ đợi / Cứ cô đơn nhìn sóng vỗ bạc đầu / Cứ ngắm hoài những đôi cánh hải âu / Lòng ao ước nhìn tàu anh về bến" (Khơi xa) là một hình ảnh thơ mộng và sâu sắc về tình yêu và sự chờ đợi như vậy. Người phụ nữ đã thể hiện sự cô đơn, buồn tẻ trong sự chờ đợi, nhưng cũng thể hiện sự khát khao, mong chờ người đàn ông trở về. Câu thơ gợi lên cảm giác về sự yêu thương, nhớ nhung và sự hy sinh trong tình yêu. Câu thơ cũng có thể được liên tưởng đến sự xa cách, chia lìa trong tình yêu. Sóng vỗ bạc đầu và hải âu có thể tượng trưng cho sự vô tận, không có điểm dừng của thời gian chờ đợi. Tàu về bến có thể tượng trưng cho sự trở về, đoàn tụ của hai người yêu nhau.

          Và cứ thế, biển cứ hiện ra trong toàn bộ tâm trí của tác giả, rót tác giả vào trong một “hố đen” khổng lồ của từng con chữ đau đáu nhân gian. Tôi vẫn thích nhất bài thơ này của tác giả: “Em muốn viết câu thơ gừng cay / Thả lên từng dòng muối mặn / Của xanh biếc bao la / Cho cuộc đời nở hoa" (Ân tình), vì ở đó tôi bắt gặp một hình ảnh thơ mộng và sâu sắc về sáng tạo và cuộc sống, thể hiện sự khát khao của người nghệ sĩ muốn thể hiện cảm xúc của mình qua thơ ca và cả một cảm giác về sự chăm chút, tỉ mỉ trong việc sáng tạo. Và điều này thể hiện sự mong muốn của người nghệ sĩ muốn mang lại sự đẹp đẽ, tươi sáng cho cuộc sống qua thơ ca.

          Và nếu tác giả cố gắng chắt lọc hơn nữa trong từng câu chữ và vần điệu, tôi tin rằng chúng ta sẽ có trong tay thật sự trọn vẹn một tập thơ đầy trân quý và yêu thương.

          Lê Tấn Quỳnh